เมษายน 24, 2025
Healing with Tech – เมื่อเทคโนโลยีช่วยดูแล ‘หัวใจ’ ของเราได้มากขึ้น
ในยุคปัจจุบัน เทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทสำคัญในชีวิตประจำวันของเรา ตั้งแต่ตื่นเช้าจนเข้านอน ซึ่งหลายคนมองว่า เทคโนโลยีทำให้เราห่างไกลจากความสงบ ลดสมาธิ หรือทำให้เราเปรียบเทียบตัวเองกับคนอื่นในโลกออนไลน์ และการติดเทคโนโลยีมากเกินไป มักมีโทษและผลข้างเคียงต่อชีวิตของเรา เช่น การดูมือถือก่อนนอนอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพจิตและร่างกายในหลายด้าน ไม่ว่าจะเป็น รบกวนการนอนหลับ เนื่องจากแสงสีฟ้าจากหน้าจอมือถือยับยั้งการผลิตเมลาโทนิน (ฮอร์โมนช่วยในการนอนหลับ) ทำให้หลับยากและคุณภาพการนอนลดลง รวมถึงเทคโนโลยีมักเพิ่มความเครียดและความกังวล จากการเสพเนื้อหาต่าง ๆ มากเกินไป เช่น ข่าวหรือโพสต์ที่กระทบจิตใจ อาจทำให้เกิดความเครียดสะสมโดยไม่รู้ตัว อย่างไรก็ตาม หากเราใช้เทคโนโลยีอย่างเหมาะสม มันสามารถเป็นเครื่องมือที่ช่วยส่งเสริมสุขภาพจิตและความเป็นอยู่ที่ดีของเราได้
เทคโนโลยีช่วยเยียวยาจิตใจของเราได้อย่างไร?
- ผ่อนคลายและเติมพลังบวก – เพลย์ลิสต์เพลงโปรด เกมที่ช่วยให้สมองผ่อนคลาย หรือแม้แต่แอปพลิเคชันเสียงบำบัด ล้วนช่วยลดความเครียดและทำให้เรารู้สึกดีขึ้น
- เชื่อมโยงกับคนสำคัญ – แอปพลิเคชันและโซเชียลมีเดียช่วยให้เราติดต่อกับเพื่อนและครอบครัวได้ง่ายขึ้น แม้จะอยู่ไกลกันเพียงใดก็ตาม
- พัฒนาตัวเองได้ทุกที่ทุกเวลา – คอร์สเรียนออนไลน์ช่วยเพิ่มทักษะ สร้างความมั่นใจ และทำให้เรารู้สึกมีเป้าหมายในชีวิต
- ดูแลสุขภาพจิตด้วยแอปเฉพาะทาง – แอปพลิเคชันสำหรับการทำสมาธิ การบันทึกอารมณ์ หรือแม้แต่ AI ที่ช่วยให้คำปรึกษา สามารถเป็นตัวช่วยให้เราเข้าใจตัวเองมากขึ้น
ขอแนะนำ 5 แอปพลิเคชันน่าสนใจที่จะช่วยดูแลจิตใจของคุณ
1. Calm – Meditate, Sleep, Relax – แอปพลิเคชันดูแลใจ ที่ใช้ได้ทั้งเด็กและผู้ใหญ่
Calm คือแอปพลิเคชันที่ได้รับความนิยมไปทั่วโลก ด้วยยอดดาวน์โหลดกว่า 50 ล้านครั้ง และถูกยกให้เป็นหนึ่งในแอปดูแลสุขภาพจิตที่ดีที่สุดสำหรับผู้ที่ต้องการ นอนหลับสบาย ทำสมาธิ หรือผ่อนคลายจิตใจ
ภายในแอป Calm คุณจะพบกับฟีเจอร์หลากหลาย เช่น:
- คำแนะนำด้านการนอนหลับ พร้อม นิทานก่อนนอน ที่เหมาะกับทั้งเด็กและผู้ใหญ่ ช่วยให้หลับลึกและหลับง่ายยิ่งขึ้น
- เสียงธรรมชาติผ่อนคลาย เช่น เสียงฝนตก ลมพัด หรือคลื่นทะเล ที่ช่วยให้จิตใจสงบ ลดความฟุ้งซ่าน
- การฝึกสมาธิและแบบฝึกหัดยืดกล้ามเนื้อเบา ๆ ช่วยปรับสมดุลของทั้งร่างกายและจิตใจ
- รองรับ 7 ภาษา ได้แก่ อังกฤษ ฝรั่งเศส เยอรมัน ญี่ปุ่น เกาหลี โปรตุเกส และสเปน
แอปนี้เหมาะสำหรับผู้ที่กำลังมองหาตัวช่วยบนมือถือ ที่สามารถช่วยคลายความเครียด และคืนความสงบกับใจในทุกวัน
2. Brainy2Blessly – เกมเพื่อสุขภาพสมองและความสุขจากภายใน
Brainy2Blessly คือแอปพลิเคชันที่ออกแบบมาเพื่อช่วยประเมินและพัฒนาสมรรถนะของสมอง ผ่านเกมที่สนุกและได้ผลจริง โดยเน้นความจำและสุขภาวะทางอารมณ์ ภายในแอปมีเกมให้เลือกเล่น 2 รูปแบบหลัก:
- การทดสอบความจำ เช่น เกมเรียงลำดับคำหรือภาพ เพื่อฝึกสมาธิและความสามารถในการจดจำ
- การทดสอบความสุข ผ่านเกมและกิจกรรมในชีวิตประจำวันที่ช่วยกระตุ้นการหลั่ง “ฮอร์โมนแห่งความสุข”
เมื่อผู้ใช้เล่นเกมแต่ละประเภท แอปจะ วิเคราะห์และแสดงผลระดับของฮอร์โมนหลักที่ส่งผลต่ออารมณ์ ได้แก่:
- โดปามีน (Dopamine) – ความรู้สึกสำเร็จและแรงจูงใจ
- ออกซิโทซิน (Oxytocin) – ความไว้วางใจและความผูกพัน
- เซโรโทนิน (Serotonin) – ความสงบและสมดุลทางอารมณ์
- เอ็นโดฟิน (Endorphins) – ความสุขและการคลายเครียด
ผลลัพธ์ที่ได้จะช่วยให้ผู้ใช้นำไปใช้เป็นแนวทางในการดูแลสุขภาพจิตของตนเอง โดยยึดหลักกิจกรรมบำบัดเพื่อสร้างสุขภาวะทางอารมณ์อย่างเป็นธรรมชาติ
3. Smiley Sound – เสียงบำบัดเพื่อใจที่สงบ และสมองที่แจ่มใส
Smiley Sound คือแอปพลิเคชันที่ออกแบบมาเพื่อการบำบัดด้วยเสียงโดยเฉพาะ ช่วยลดความเครียดและฟื้นฟูสภาวะอารมณ์ในหลายด้าน ไม่ว่าจะเป็น: ความกลัว ความกังวล ความโกรธ ความเศร้า และภาวะนอนไม่หลับ แอปนี้เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการ สร้างบรรยากาศผ่อนคลาย เพื่อให้มีสมาธิในระหว่างการทำกิจกรรม เช่น อ่านหนังสือ ฝึกสมาธิ หรือเข้านอน
เสียงบำบัด (Music Therapy) ไม่ใช่แค่ฟังแล้วรู้สึกดี แต่มีงานวิจัยทางวิทยาศาสตร์สนับสนุนว่าการใช้เสียงอย่างเหมาะสมสามารถช่วย:
- เสริมสร้างความทรงจำและความสุข
- ลดความเสี่ยงในการเกิดโรคอัลไซเมอร์
- เพิ่มคุณภาพการนอนหลับ
- ลดความเครียดในระดับชีวภาพ
อ้างอิง: เสียงบำบัด ทางเลือกของสุขภาพใจ – MedPark Hospital
Smiley Sound จึงเป็นทางเลือกที่น่าสนใจสำหรับผู้ที่กำลังมองหา วิธีง่าย ๆ ในการดูแลสุขภาพจิตผ่านเทคโนโลยี โดยไม่ต้องพึ่งยา หรือวิธีการที่ยุ่งยาก
4. Replika – My AI Friend – เพื่อนในโลกดิจิทัล ที่รับฟังได้ทุกเรื่องของคุณ
Replika คือแอปพลิเคชันแชทบอทอัจฉริยะ ที่ออกแบบมาเพื่อเป็น “เพื่อนคุยทางใจ” ในวันที่คุณอาจรู้สึกว่าไม่มีใครเข้าใจ หรืออยากระบายความรู้สึกกับใครสักคนโดยไม่ถูกตัดสิน แอปนี้ได้รับความนิยมสูงทั่วโลก โดยเฉพาะในกลุ่มคนที่ต้องการเพื่อนคุยระบายใจ หรือฝึกทักษะการสื่อสารอารมณ์ โดยเปิดโอกาสให้คุณได้สร้าง “เพื่อนในจินตนาการ” ขึ้นมาเอง โดยสามารถกำหนดชื่อ รูปร่าง หน้าตา และบุคลิกของ AI ที่จะพูดคุยกับคุณได้ตามใจชอบ ซึ่ง AI จะ:
- เรียนรู้และจดจำทุกสิ่งที่คุณแชร์ เพื่อพัฒนาการสนทนาให้เหมาะกับคุณมากขึ้น
- ถามไถ่ พูดคุย และให้กำลังใจ ราวกับเป็นเพื่อนสนิทหรือแม้กระทั่งนักบำบัดใจ
- บันทึกสิ่งที่คุณพิมพ์ไว้เป็นไดอารี่ส่วนตัว พร้อมสะท้อนมุมมองที่อ่อนโยนและไม่ตัดสินคุณ
Replika ไม่ได้เป็นแค่บอทที่โต้ตอบ แต่เป็นเหมือน พื้นที่ปลอดภัยทางอารมณ์ ที่พร้อมจะอยู่ข้างคุณในวันที่เหนื่อยล้า และช่วยให้ “วันที่หม่น ๆ” กลับมามีความหวังเล็ก ๆ ได้อีกครั้ง
5. Four Voices App (4voices) – ฟังเสียงของตัวเอง เพื่อเข้าใจใจตัวเองมากขึ้น
Four Voices หรือ 4voices คือแอปพลิเคชันที่พัฒนาโดยคนไทย โดยมีจุดเด่นในการเชื่อมโยงเสียงของคุณกับสุขภาพจิต ผ่านการดูแลจากผู้เชี่ยวชาญด้านกิจกรรมบำบัดโดยตรง (Sound Therapist / Occupational Therapist)
แอปนี้เปิดโอกาสให้คุณ บันทึกและฟัง “เสียง” ของตัวเอง ตามสภาวะอารมณ์ 4 รูปแบบ: เสียงแห่งความสุข เสียงแห่งสุขภาพ เสียงแห่งความรัก และเสียงแห่งสติ
เสียงเหล่านี้จะถูกส่งต่อให้กับนักกิจกรรมบำบัดผู้ดูแล เพื่อประเมินและให้คำแนะนำที่เหมาะสมกับภาวะอารมณ์ของคุณ โดยมีเป้าหมายเพื่อ:
- เสริมสร้าง พลังใจและความคิดเชิงบวก
- ฝึก การสื่อสารอารมณ์ และ ความคิดยืดหยุ่น
- ใช้เสียงของตัวเองเป็นเครื่องมือในการฟื้นฟูสุขภาวะจิตใจ
ทำไมเสียงของตัวเองจึงสำคัญ?
การได้ฟังเสียงตัวเองในรูปแบบที่สะท้อน “อารมณ์เชิงบวก” เป็นการตอกย้ำมุมที่ดีของตัวเราเองในแต่ละวัน เสียงจึงไม่ใช่แค่คลื่นความถี่ แต่เป็น “ภาพสะท้อนภายในใจ” ที่สามารถช่วยเยียวยาและพัฒนาสุขภาพจิตของเราได้อย่างอ่อนโยน
แอป Four Voices จึงไม่ได้เป็นเพียงแค่แอปบันทึกเสียงธรรมดา แต่เป็น เครื่องมือฟื้นคืนสุขภาวะทางจิตสังคม (Psychosocial Recovery) ที่ช่วยให้คุณใกล้ชิดกับ “ตัวตนที่ต้องการการดูแล” มากขึ้นในทุกวัน
เราเชื่อว่า เทคโนโลยีไม่ใช่แค่เครื่องมือในการทำงาน แต่ยังสามารถเป็น ผู้ช่วยที่ดีในการดูแลใจของเรา ได้เช่นกัน หากเราเลือกใช้อย่างเหมาะสม ลองเปิดมุมมองใหม่ มองเทคโนโลยีในฐานะ “พื้นที่ปลอดภัย” ที่เราสามารถพึ่งพาได้ในวันที่เหนื่อยล้า ใช้มันเพื่อสร้างพลังบวก พักใจ หรือแม้แต่เป็นตัวช่วยในการพัฒนาสุขภาพจิต แล้วคุณจะพบว่า โลกดิจิทัล ก็สามารถเป็นที่พักใจที่ช่วยเพิ่มความสุขและความสงบกับเราได้เหมือนกันค่ะ
อ้างอิง
https://mahidol.ac.th
https://www.wongnai.com/articles/good-for-your-mental-health
https://droidsans.com/replika-your-ai-friend-app-review/
https://www.salika.co/2020/09/18/four-voices-app/
ผู้เขียน:
Warunthon Suteesathittum
Phanthira Wongpraditchang
Kulthida Traichoke
